Aínda non vos eu nunca viñera coa miña teima do Québec, non si? Pois a iso vou: Québec. No 1995 fixeron un referéndum para seren ou non seren, e ao final a cousa quedou en 51 contra 49%. Un meu amigo de alá dixérame abertamente que fora toda unha "arnaque", e foi alí onde eu aprendín a verba "arnaque", que vén sendo coma a nosa "fraude".
De modo que tamén tiveron, nos anos 60, unha revolución tranquila que puxo as cousas máis ao dereito, e que fixo que os francófonos chegaran ás cotas do poder non xa na política, senón nas fábricas, na rúa, por todas partes. Daquela, aínda se escoitaba -non sei se aínda se escoitará- a algún angloparlante dicir: "Speak white" cando oía, por exemplo, a dous montréaleses falar en francés. "Fala branco", fala ben: speak in english. Es de cumplido caballero que utilice usted nuestra lengua cervantina, isto sóanos a máis dun dos habituais do blogue.
E ben, coa mesma chegamos á poesía: eis "Speak white", o poema. E como os tempos son de présa e aínda falta de habilidade informática, vaivos o link. E o comezo dunha tradución á nosa lingua. Tamén vos digo de entrada o final do texto, que é "nous savons que nous ne sommes pas seuls". Sabemos que non estamos sós.
Speak White
é tan fermoso escoitarvos falar do Paraíso Perdido
ou do perfil gracioso e anónimo
que vibra nos sonetos de Shakespeare
somos un pobo inculto e tatexo*
pero non somos xordos pró xenio dunha lingua
falade co acento de Milton e Byron e Shelley e Keats
Falade Branco
e perdoádenos por termos só por resposta
o rouco canto dos nosos ancestros
e a saudade de Nelligan**
(....)
*”les québecois sont un peuple inculte et bègue” aparece nun coñecido informe canadiense sobre a situación política a finais do século XIX
**o poeta fundacional da literatura canadiana en lingua francesa, ou quebequesa, morto de novo ou por tuberculose ou morte mala
4 Comments:
E digo eu, aproveitando para polemizar um pouquechinho, haveria que lhe dixera aos quebequeses aquilo de "your dialect is useless beyond Nailedstone", que em quebeques deve ser algo assim como "Pierre-cloué". Ainda bem que nom tinham umha ortografia deturpada e anglificada, ou? Pola RAQ (Royal Academy of Quebec ;)
Touché caro Chini!
O que ocorre é que no Québec som-che uns reintegracionistas do caralho. O que deveriam é escrever o seu idioma e deixar-se de gaitas. Nom complicar-lhe a vida a gente. Porque nom é francés o que falam que é quebecois, e case nada tem que ver com o idioma europeu. E deveriam entom seguir o caminho marcado pola RAQ-ILQ que som mui rigorosos e estam mui bem vistos por Ottawa e sobre todo por Toronto. Ademais com a norma da RAQ-ILQ aforrariam de ter que alfabetiçar umha populaçom que sempre estudou o inglés numha língua que está a miles de quilómetros e que pouco tem que ver já com a do Quebéc. Estes galistas, que che som uns enrevesados.
Vive le Québec libre!
¡Ay cómo me sois! Non deixades pasar unha, sempre co dedo na lla(il)ga. Pois resulta, porén, que si que hai reivindicacións culturais anti-francesas, inclusive no apartado da lingua: "en todas partes / a semana ten un martes". Eis, que é o máis serio, que existe un francés de rexistro culto no Québec que difire do francés culto do Hexágono (que sabedes que é como lle chaman os franceses á Franza), algo similar ao que pasa co portugués do Brasil. Un meu amigo quebequés contábame que algún seu coñecido adoitaba facer os seus traballos universitaros cun dicionario na man, porque non era só o léxico da rúa, senón construcións e léxico formal en que uns e outros diferínan. Nas cuestións ene aghá, cece dilla e tal, pois aí si que non hai a túa tía, pero non nos pasemos co parangón, que estes teñen douscentos e pico anos de ser "franceses do Novo Mundo" e outros tantos de ser "franceses do Novo Mundo baixo a bota anglófila", e anque poida ser incómodo dicilo, o feito é que no Miño hai unha das fronteiras máis antigas de Europa, con todo o que isto conleva... Pero está óptima a polemización. Para acabala, diremos que os quebequeses non se andan con hostias e son máis papistas có papá: na Franza nas estradas lese "Stop", no Québe "Arrêt", na Franza quedas para tomar algo cos colegas no "week-end", e no Québec "la fin de semaine". Inclusive inventaron un termo para o correo electrónico, inaudito na Franza, e é o "couriel" (de "courier electronique"). E si, ten isto:
http://www.spl.gouv.qc.ca/languefrancaise/politiquelinguistique/
Caray, canto se aprende ;-)
Post a Comment